Qyteti i Dardanës, edhe pse i rrethuar nga uzurpuesit sërb përgjohej
dhe ndiqej për çdo frymim shqip, ka dhe shumë personalitete të fushës së
letrave, si shkrimtarë, poetë, studiues, kritikë, etj. që me
krijimtarinë e tyre ndriçojnë jo vetëm gjurmët e traditës, por dhe
lënë një gjerdan të ndritshëm në horizontin e tyre krijues. Është detyrë
e kohës, e njerëzve që përfaqësojnë organe dhe institucione shtetërore
e private, për të njohur e përhapur vlerat e spikatura edhe
në fushën e krijimtarisë letrare,ashtu si kanë bërë dhe po bëjnë Hysen
Këqiku,Nexhat Rexha ,Sinan Sadiku dhe disa të tjerë në afirmimin dhe
botimin e disa pjesëve të krijimtarisë të disa krijuesëve nga Dardana.
Është po aq detyrë edhe e mediave të shkruara e vizive për të
lënë më shumë hapësira ku të shfaqen edhe autorët që janë kontribuues
të drejtpërdrejtë në proceset e edukimit dhe integrimit drejt ëndrrës
së madhe: Europës dhe botës së bashkuar. Mirë të themi ashtu,edhe pse
një pjesë e mediave tona thuaj se shumë pak bënë në këtë drejtim.Disa
prej krijuesëve i kemi njohur vet para valës së madhe të rrugëtimit të
rrugës gjarpër me emrin kurbet,dhe krejt ata çka i kemi njohur,jemi
munduar të i afirmojmë e të botojmë për ta aq sa i kemi njohur. Dardana
jonë ka një vig krijuesish disa dhjetëra që në punën e tyre artistike
letrare kanë bërë emra.Ishte i madhi Ali Huruglica ndër shkrimtarët me
famë jo vetëm nga Dardana,po në hapësirat ku shkruhej shqip,pastaj
Avdush Canaj,Beqir Buzuku,Hysen Këqiku,Nexhat Rexha,Ibrahim Ibishi,i
cili fatkeqësisht muaj më parë u nda nga ne,por që vepra e tij do të
jetoi gjithnjë me ne,Demir Krasniqi,i cili krijoi poezitë më të
bukura,të cilat më pas i këndoi në këngë dhe i jetësoi në zemrat e
popullit,Sinan Sadiku,e shumë krijues nga rrethi i Dardanës.Njëra nga
krijueset tona të Dardanës është shkrimtarja, poetja, studiuesja Hasije
Selishta. Në arshivën e saj letrare numërohen dhjetëra libra të botuara
e të pabotuara, në gjini të ndryshme, të njohura e të vlerësuara. Por
ajo që e bën këtë shkrimtare të dallohet nga të tjerët është puna plotë
pasion, kulturë dhe kompetencë shkencore, artistike e historike në
grumbullimin, përpunimin dhe nxjerrjen në dritë të fakteve, ngjarjeve
dhe figurave të shquara të kohës, krahinës dhe kombit. Thënë drejt për
këtë krijuese unë kisha lexuar para dhjetëra vitesh,por nga koha që unë
jam në mërgim,kam lexuar pak për te ,nga se gazetat dhe revistat tona
sikur ju japin më shumë rëndësi reklamimeve sesa krijuesëve tanë: Diku
në një faqe të netit gjeta një ese për një libër të Hasije Selishtës
nga poeti dhe publicisti jonë poashtu nga Dardana z.Rrustem Geci dhe
nga e lexoja ndjeja një krenari për këtë krijuese.Ese shkruante kështu:
Ese letrar për librin poetik të Hasije Selishta – Kryeziut“ Përtej çmendisë”
SHKRONJAT E PAFJETURA
( O dorë që më shkruan, mos më lë vetëm, mos më lë mbyllur, më fut në
zarf, ose në kutinë postare, që ky shkrim i zemrës të shpërndahet ! )
Letërsia jonë çdo ditë po bëhet më e bukur, më e dashur, më e
pasur.Poetë të rinj çdo ditë po sjellin vepra me vlera të kohës.Njëra
nga poetet tona bashkëkohore padyshim është edhe Hasije Selishta –
Kryeziu. Libri i saj „ Përtej çmendisë“ është një libër me frymë të
kohës. Në këtë libër Hasija shprehë dhimbjen e ashpër të jetës, që asesi
të zgjidhet. Kohën që po jetojmë shkruan Hasija, secili e përjeton
ashtu s´i e ndienë.Mirëpo, poeti është ndryshe nga të tjerët, ai e ndien
me pasion të nxehtin e gjakut që ngrihet. Pakëz po e jetojmë këtë kohë
shkruan
Hasija.Mbase, rrethimet shumë kohë na kanë zvogëluar. Mbrëmë kam
përkthyer Çiklopin/ Apollonin/ dhe perendive u jam lutur/ kthema
medalonin..atë pjesë të ujvares sime. Këto dhe qindëra vargje të tjera
shprehin opusin poetik të Hasijes. Libri“Përtej çmendisë” që po i jepet
komunitetit tone letrar në duar , është edhe një e arrirë letrare.Njeri,
unë s´jam vetëm një gur/ në gurin e dhimbjes sime/ edhe gur të tjerë
ngrihen mbi mua/ zemra ime/ shpirti im/ una
të ndezura etjen ma shtojnë!..Poezia e Hasije Selishta-Kryeziu është
poezi e kohës që po jetojmë. Betejat tona veç sa kanë filluar. Shumë
janë fillimet. Në disa poezi shprehet poetja,
edhe shkronjat i kam të pagjumë. Puset e poezisë thotë Hasija, janë të
pafund. Këtë largësi pafundësish asesi ta arrijmë.E bukura në poezi
shkruan Hasija nuk preket, po ndjehet,ndjehet
nga Brenda, nga të kundërtat e përditshmërisë. Nuk është vetëm ky vend i bukur ,
ka edhe vende të tjera, ku e bukura herë fshihet, herë arratiset. Hëna sonte nuk është ndonjë
risi në qiellin tim.Me atë ka kohë që unë njihem, qahem, dehem. Të
gjithë këta prindër e prindëresha sot janë të afërmit e mi, gjaku im i
epërm. Libri „Përtej çmendisë“ përveç dhimbjes, krejt brenda vetes ,ka
edhe zemërimin,dorën e bërë grusht. Njeri, e gjithë ajo natë ishte prej
territ, prej lotësh të zi, prej vrasjeve. Në atë kohë pa kohë , edhe
koha e rëndomtë ishte e rrezikuar dhe në rrezik. Sespse në disa poezi
edhe shkronjat janë të pafjetura.Uroj poeten për këtë libër të bukur.
Sukses.
Rrustem G e c i - DortmundPër Hasijen kam shkruar edhe unë diku
në gazeta dhe revista,por edhe në faqe të netit dhe forumeve kam botuar
disa poezi të saj,si:Hasije Selishta-Kryeziu
Heshtja e lirisë
E zbehtë është heshtja e lirisë
Rrugëton si e dehur
Të pathënat besnikërisht i ruan
Fiken qirinjtë
Pa e kuptuar se nën qiellin tonë
Koha e lashtësisë
Rigon në shpirtërat tanë
Dashuria për liri
Është rradhitur si krushqit
Kur e prunë nusen,
Ndërsa tani janë në mëdyshje
Se ajo shpejt është plakur
Pa e jetuar nusërinë
Ndarja
Nuk e di ç’të duhen sytë e mi
Kur nga terri janë lodhur
Një pjesë e kanë nga shiu
Një pjesë e vetullës
Te Molla e Kuqe
Pjesa tjetër në Ulqin
Njëra dorë në Rozafë
Tjetra në Shkup
Po Çamëria?
Më the kam gishtin
E Bukur për unazë
Por unë jam shumë larg
Si mund të përqafohemi
Kur trupi është ndarë
Mos më thuaj se më ke harruar
Kur unë yllëza jote jam aq larg
Po thahem shqip
Në një gotë pritje
Jam djegur
Së bashku me luleborën
Kam shumë etje
Po thahem shqip
Nëpër muret e zeza
Ende nuk dihet
Cilat gota
mbushen nga shiu
Aktori rri para Teatrit
Me duar në xhepa
Cka më duhet
Heshtja e tij
Dhe ëndrrat
Melodi tjetër
Tërë jetën jam lutur
Që të rrëzohen muret e larta
Të krijuara
Nga marrëzitë e stepura
Një letër kam shkruar
Pa i vënë pikë askund
Për të paralajmëruar
Kohën e vrarë
Në portën e alarmuar
Ajri po mbyllet
Nuk e dëshifrova
Nëse ajri prishet
Apo kujtesa avullon
Kur të gjitha këngët
Janë gati për t’u kënduar
Mendjefikurit bërtasin
Për melodi tjetër
Lule ajri
Një lule prej ajri
Çdo natë hap dritaret
Nga dhoma ime e gjer te hëna
Udhëtoj me frymëmarrjen e ajrit
Në përbashkësi aromash
Për të rifreskuar zalisjen
Në të gjitha ngjyrat
Pikturohet hëna e tretur
Në një kafaz universi
Përbrenda luleve rri në kornizë
Një syth pret rritjen
Lulja e ajrit të shumohet
Profili i zjarrit
Vjeshtë është
Nën hijen tënde fle
E ti ngutesh për në tempullin e gurit
Duart e vapës u shkrinë
Në vjeshtë
E ti si era barte vargun tim
Prej vjeshtës në ëndërr
Pastaj hyre në zemrën e shpirtit
Simfoninë e Bethovenit
Dëgjon nga tempulli i gurit
Pa e ditur se brenda saj
Digjesh
Çatia e gruas
Kurrë nuk e dita
Cila ishte
Çatia ime prej gjilpëre
***
Ndizet kandili
Në shpirtin tim
Ç’të bëjë me hirin
Në mur të zemrës
Shumzohen
Puplat e zogjve të ngordhur
Ngase i gjuaje me shigjetë
Për të mos dëgjuar
***ërrimën e korit të tyre
Dhe për t’i mbyllur
Në unin e vetmisë
Që të ikin në harresë
Baraspesha
Gruaja është e lindur
Në ditën e shërbëtorëve
Tabaku në duart e saj të qara
Ruan baraspeshën për shpifje
Burri pi kafen e mëngjesit
Me gotën e ujit plot
E ku ta di sa është e rëndësishme
Të tregohet diçka
Asaj i duhet edhe buzëqeshja
Të arrihet baraspesha
Thneglat
Thneglat janë rradhitur
Në katror të zi
Kërkojnë kokrrat e tyre
Në gjetje i grimcojnë
Pikëllimi derdhet në hijen e tyre
Tmerrohen nga prejardhja
Futen në tokë
Duke kërkuar krahët
Copë e grimë u bënë
Për një thërrmijë
ç’krijesa të vogla
Te ura e mëkatit
Misteri i të madhit i shkeli
Zot
Mos i tërbo
Që të prekin varrtarëNjeriu nga larg mund të shkruaj,por nuk mund të thotë sakt ate që duhet thënë,dhe poetën Hasije Selishta -Kryeziu e njoha mirëvetëm pak javë më parë në Ars Clubin"Beqir Musliu" në takimet vjeshta letrare e Gjilanit.Veq si poeteHasija shquhet ndër miketqë
të le mbresë miqësore dhe intelektuale.Ajo më ofroj krijimtarinë e saj
dhe kjo për mua është nderi më i madh që mund ta bëjë njëmik.Duke
e shfletuar këtë krijimtari të saj të gjërë unë tani e njoh më mirë
shkrimtaren dhe poetën tonë Hasije Selishta-Kryeziuqë në
kulturën tonë padyshim ka arritur maja të sukseseve.Hapa të tillë si ka
bërë ajo janë të vështira sepse kërkojnë ide,frymëzimeintelekt dhe përkushtim të madh.
Duke
parë e lexuar këtëovepra të saj të krijohet ndjesia sikur autorija ka
bërë shumë punë,rrëpatje ,frymëzime dhe ide, për ta ngritur mbi
lartësinë mes rreshtave dhe vargjeve të bëmat që ka lënë në kujtesën
tonë, koha, historia. Para fakteve, dëshmive të shkruara e të gjalla,
para ngjarjeve, historisë dhe vlerave të objekteve e subjekteve duhet
të matesh mirë e pastaj të shtrëngosh dorën për të mprehur e ngjyer
penën. Mund të lozësh me personazhet artistike, t’i lindësh e vdesësh
sa herë të duash, por me personazhet historikë duhet, përveç punës,
edhe ndershmëri e sinqeritet. “Rruga e krijimtarisë letrare, e
debutimit në këtë krijimtari, ka qenë, natyrisht, e vështirë. Pse?
Sepse, të paktën, brezi ynë, por dhe të tjerë më parë e më pas, kanë
qenë “brezi i humbur” në letërsi, ashtu siç u quajt një brez
shkrimtarësh e të cilëve u goditën nga regjimet dhenga lufta. Edhe ne
patëm fatin e keq, sepse nuk u hapën dritaret dhe dyert e botimit për
disa dekada. Dihet pse. Dhe ajo fazë përkon me rininë tonë, kohë kur
ishim më dinamikë, më entuziastë, më të vrullshëm. Ndryshe s’ka si
shpjegohet që pas viteve ’90-të e pas, deri më sot, shumë nga kan
botuar dhjetëra libra në gjini të ndryshme”, si ka botuar shkrimtarjadhe
poetja jonë e njohur. “Hasije Selishta -Kryeziu. Hasija u lind
më
13 prill 1960 në Dardanë,ku kreu shkollimet fillore dhe ato të
mesme,kurse studimet në Fakultetin Juridik të Univezitetit të
Prishtinës.Nga rinia pasion e pati shkrimin dhe ka botuar:Edhe nëpër varre këndovaKur vdes në mes të largësiveMBishkrim në lëkurë
Përtej çmendisëLule ajri....Hasije
punën e artit e ka ushtruar me një pasion me të cilën me një punë të
pashuar lartësoi letërsinë dhe historinë kombëtare të kohës sonë.Ajo
është dëshmuar me punën e saj shumë të kujdeshme,plot vlerë,mendime të
fuqishme në fushën e letrave dhe artit.Poetja Hasije Selishta me
krijimtarinë e saj ka nxjerrur në dritë të dhëna dhe fakte të shumëta
mbi problemet e rënda që në kohë kanë rënduar shumë shpirtin e
krijuesit.Të flasish për krijimtarinë e tërsishme të krijueses sonë
Hasije Selishta-Kryeziu,duhet shumë studime,kohë dhe shkrime,ne deshëm
të bëjmë vetëm një vështrim të shkurtër rreth kësaj krijueseje të
ndritshme,që me punën e saj bëri emër në letrat tona dhe u shpërblya me
një varg çmimesh e mirënjohejesh deri te çmimi i tanishëm në Besianë,në
takimet letrare"Kadri Kadriu" ku Hasija mori vendin e dytë. Puna e
kësaj krijueseje ka vlerë të madhe në letërsinë tonë,kurse ne i urojmë
hapa të mëdhenjë në krijimtarinë e mëtejme.