PROFESORI I SHKELZENIT





-KUSHTUAR MESUESIT VETERAN, SOKOL ZMAJLI (OSMAJ)… -



“…Kendoma kangen sa t’jam gjalle,

Se kur te vdes,mos t’qofsha fale…”

-popullore-



Shenim: Ky Cikel me vjersha eshte nxjerr nga libri “Duhama e Valbones”,

qe publicisti shqiptar-amerikan Zeqir Lushaj,e ka ne prag botimi.





Zeqir Lushaj

HYRJE PER CIKLIN





* * *

Per sakrificat e madha te mesuesve,

Modelin e Sokolit,

Po marr si shkas,



Me simpati shikoja,studentin at’here,

Qe dhimbja e ndoqi,

Gjithe jeten pas !



* * *

SI NE LEGJENDE !



-Parathanie e Pasthanie,per kete Cikel-



…!

Sokol Zmajli i Berbatit !

Subjekt i nje filmi,

Mjaftojne imazhet,pa fjale,



Me gjeni ne tere Globin,

Nje rast ? Nje rast,ku mesuesi,

Shkon ne shkolle me kale !!

1.MUND TE PYESNI



Cikel,(nje portret),me vjersha,

Lexuesite e nderuar le ta dijne,

Ndjesite e mia,ma te sinqerta,

Ndaj emrit te mesuesit te mire.



Per sa do te lexoni ma poshte,

Qe peshen e duhur me e pas,

Po nuk u mjaftoi fjala ime,

Pyetni,kur te shkoni ne Gash .



…!

Permendeni mesues Sokolin,

Do e kuptoni,keni thane shume,

Do te ju kujtohen keto vjersha,

Qe sot, po i lexoni nga Une !



./.

2.MYSAFIRI-STUDENT





-“Varur”,ne kujtese femijerie…-





Mbramje e ashper e atij dimri,

Pak pas viteve ’60 e dicka,

Hapa deren e kulles,ne muzg,

Tre “burra bore”…,si ata !



Me fshise kafnjerri,ne koridor,

Te tre studentet,u pastruan pak,

U rikthej shpirtin,vatra e ngrohte,

Bisedat me baben,zjarri bubulak.



…!

Dy dite rruge, Gurit te Kuq,

Per te familja, per Vitin e Ri,

Qafa e Malit ,ish e bllokuar,

Neser-vone,arrijne ne shtepi !



Nje nate, e paharruar dimri,

Mysafire,ne nje mot te zorshem,

Sokoli-flokebardhe,me 4 femij,

Vertete,asht student ne Shkoder?



Po,po ! Student,bile shume i mire,

Prej te epres,strehe te Shkelzenit,

Per te rinjte e sotem,ndoshta “cudi”,

Sfida e cdo kohe, pasjoni i Njerit .



…!

Per sakrificat e medha te mesuesve,

Modelin e Sokolit ,po e marr si shkas,

Me simpati shikoja, studentin at’here,

Qe dhimbja e ndoqi,gjithe jeten pas !

3.DHANDERR KOKEULUR



“Ma mire nje mik,se nje ceflik”,

Keshtu thote,nje fjale e vjeter,

Jo rralle ndodhe, e kunderta,

Jeta,rezervoka,dicka tjeter !



Grueja-shpate,e mesuesit Sokol,

Azize Ahmetja,emin e ka pase,

Bije,e Biberajve “mbrapshtana”, *

Dy gure-thone,si lanshin bashke!



E njoh mire ate grua,qysh femi,

Imazhi i saj ,kurr nuk me hupe,

E kujtoj ,me respekt ate emer,

Kunaten,e motres time-Ruke !



Koha kish ngarkesa negative,

Bija e Biberajve,”folke vet”,

Mes dy zjarresh,Sokol Zmajli,

Familja…,e puna ne Hyqymet !



…!



Njeri i forte,vertete nje burre,

Si dhander,ndihej “kokeulur”,

Ama,kurre nuk e dha vehten,

Perpara kerkujt ,nuk u ba ure !



./. *Biberajt-nje familje e mirenjohur e Tropojes.(Ish) te persekutuar politike.

4.BASHKE ME MONIZMIN



Nje jete…, i nderuar,i pafjale,

Ne Berbat,Babine e Kerrnaje, *

I mbijetoi (drejte) Diktatures,

Nje fjale te keqe,pa e lane.



Pensionimi i pare…i Sokolit,

Binjak me monizmin,(si cudi),

Edhe pse e kishte moshen,

…Nuk i pati shume hijeshi !!



…!

Shkolla mbeti pa mesues,

Ndergjegj-ja e thirri mesuesin !

Burrat,i kerkon vendi,

Ta cojne,ku duhet hudutin ! *



Po iu drejtove,burrit te mire,

Nuk duhet (shume) politike,

U gjet nje zgjidhje “fshatce”:

-Sokolin e kemi,per kete dite.



…!

Per zotni-mesues- Sokolin,

Gjithcka tjeter ishte nje hic,

Oferta,e ka vec nje randesi,

Shkolla,hapur, huhej te ish !

./.



*Fshatrat,ku ka sherbyer me shume Sokol Zmajli.

*Hudutin=kufinin.

5. PROFESORI…ME KALI !



…!

Paraqitje burri,sadoqe plak,

Monument-skulpture e gjalle,

Ashtu si Shkelzeni-perballe !



Gatoi kalin,(at’ mundesi kish),

Me nje ditar nensqetull,

Drejte shkolles u nis.



…!

Sokol Zmajli ,i Berbatit !

Subjekt i nje filmi,

Mjaftojne imazhet-pa fjale,



Ma gjeni,ne tere Globin,

Nje rast ? Rast, ku mesuesi,

Shkon ne shkolle,me kale !!



…!

Disa vjet ,e kryeu ate detyre,

Ashtu sic dinte mesues Sokoli,

Prap e goditen…, prap nuk foli !

6. DRYNI NE DERE !



- Ne plotesim te “standarteve” per integrim me Europen-



Nje dite,krejt papritur,

Kur ra ne oborr te shkolles,

Trishtim i mesuesit veteran,



Ja duk vetja…,ne anderr,

(Anderr e keqe!),

Ne nje gjume te rande !



U zverdhe “profesori”,

Ju nda fryma,

Si rralle ne jete…,

Nuk ju besonte syve,

Shkruar tabela-shqip…(!!),

Shkronjat,qe i bekoi vet !



-Ndal ,

-Foli ,dryni ne dere!

Shterngoj frerin e kalit!



Lexonte me rrenqethje …:

-Shkolla,prone private…,

-Ju kthye pronarit…!!



Me syte mjergulluar,

Mbeshteti koken ne oblluk:

-…Ktheu mbrapa!…-Hup !



…!

U shemb Shkelzeni,

Mesuesit,i ra mbi krye,

-Duhet me u kthye !!



Po kali ? S’kthehej kali!

Vertete, per tu cudite,

Donte pushimin,si perdite !



Perplaste kembet ne toke,

Sert, hingellinte:

-Kujdes ! –Je,ne prite !!



…!

Per hire te te vertetes,

(Pse nuk jam prokuror),

Ky eshte,realiteti i jetes!



Pushteti , (gjoja,i Tij ) ,

(Veteranit-pensionist),

Ish i persekutuar politik,



Guxoj t’ja mbylli shkollen,

Ne plotesim te “standarteve”,

Per integrim me Europen !!

7.ARRATISJE…,NE DEMOKRACI (!)





Kjo bote…,sa befasuese,

Shpesh here,deri ne cudi.

E vetmja rruge e mbetur:

-Profesori …,ne arrati !



Nga Kulla e Zmajl Arifit,

Trimit te Gashit,fanolist,

(Makarenko i Shkelzenit), *

Drejt Qafe-Morines,u nis…!



Tek Lisi i Berbatit,ndali kalin,

U kthye mbrapa,…po kqyre !

Syte ju mjergulluan kah ahishta,

C’fare ti thoshte? -Lamtumire !



…!

Me peshen e jetes,dikur,

Arratisja e miqve-problem !

Po sot,moj Azize Ahmetja: *

-Eksodi i kohes,si po te vjen!?



…!

Keshtu,nuk i kishim fjalet,

E deshem jeten,pa arrati,

Kallxom,i dashur pushtetar:

-A jemi,a nuk jemi ne liri ?



./.

*Makarenko,profesori i famshem,qe ka vene bazat e pedagogjise

*Azize Ahmetja,bije e Biberajva,gruaja e mesues Sokolit,ka vdek ne dhjetor,1986.

8. …JETA E MESUESIT



-Lufte,kunder analfabetizmit,ne dy sisteme politiko-shoqrore-





…!

Kish mesuar,nga,

Histori e Pedagogjise,

(Edhe) profesorin e famshem:

-Makarenko !



Ndaj,

“Poema Pedagogjike”,

Shpesh,ne kujtese i vjen.



Tek punonte,

Kunder analfabetizmit,

(Ne dy sisteme politike-shoqrore!),



Nen hijen e ,

Malit te Shenjte,

(Shkelqen) = Shkelzen !



* * *

Poshte e lart,mire apo keq.

I nderuar,apo,(qofte larg),

Fund pusit !



Poeme pedagogjike,

Ishte dhe mbetet,

Vet-Jeta e mesuesit !

./.

9. LETER E HAPUR

- Ministrit te Arsimit te Kosoves,zotit Rame Buja -



…!

Zotni Minister i Kosoves!

Qe’ ky burre-simbol-flori,

Jeton ,vitesh ne Kosove,

Qe’,kjo eshte adresa e tij ! 1)

Do te me falesh, i nderuar!

Mesues Sokoli i Shkelzenit,

Asht miniere ari,e mbyllur,

Si kallukanxha,mes jezerit!



…!

Arsyetimet,jane te shumta,

Une,mund te gjeje nje dyzine,

…Aresimi… ,eshte autostrade,

Me forte se,Durres-Prishtine !



…!

Nuk jane edhe aq interesante,

Njoftimet,(vetem),per korrupsion,

Ta naltojme shembullin e rralle,(si),

Profesorin e Shkelzenit-Sokol !





* * *

Te lutem minister i ri i Kosoves,

Gjeje kohen,nderoje kete Njeri,

Ne shtetin-Ame,kemi halle tjera,

Bane ,(edhe) per Mue,kete burrni !

./.

1)Familja Osmaj,

Lagj-ja “Deshmoret e Kombit”, nr 10,

Baballoq – Decan, KOSOVE

10.KA ME ARDHE DITA

-Propozoj qe,kurdo te rihapet ajo shkolle,te marre emrin e Tij…-





Une,nuk jam krejt profet,

Se si vjen jeta,nuk e di,

Berbati do kete nje shkolle,

Ndryshe,nuk ka mundesi.



C’ka bjen e nesermja,

Kerkush,nuk mund te flase.

Cohet,Ndrec Ndue Gjoka?

Edhe (kjo),mund te ngjase.

…!

Edhe (nese) “Komisari i Drites”,

Mund te kthehet ne Shkelzen,

Sa profesor Sokoli ,(i vendit),

Aty…,kerkush nuk vlen !!



Nje dite ,ajo shkolle do te hapet,

Kete e besoj ,me shume siguri,

I takon emri ,“Sokol Zmajli”,

I kerkoj falje pronarit,me tapi !

./.

MOS T’QOFSHA FALE…!”



-Nje prof. i nderuar, i meriton edhe keto vargje…-



…!

Nje kange e vjeter,ashikase,

Mes te dashurve,i ka keto fjale:

“Kendoma kangen,sa t’jam gjalle,

Se kur te vdes,mos t’qofsha fale…”.



…!

E…,Sokol Zmajli,thelle ne pleqri,

Nuk e di, si ndjehet ne Kosove?

Fjalet e mia dalin nga shpirti,

Fjala e mire,kurre nuk asht vone !



….!

Per ymrin,nuk duhet me thane gja,

Jashte kompetencave-nuk shkon,

Ndoshta vdesim, para Sokolit,

Une,qe shkruaj,e,Ti qe po lexon!



./.

12.MOS MA (PARA)GJYKONI KETE CIKEL



Mos ma (para)gjykoni ,

Kete cikel me vjersha,

A thue ,keq,

Apo ,mire, e shkrojta?





Mbani mend,Sokolin,

Profesorin ne kali,

Them se,kete shembull,

Nuk e ka krejt Bota !!



./.

13.UNE,THEM SE…!

-Ndoshta,qetash ,aty,asht’ ka rinise jeta !-



Nga buza e Valbones,

Disa fshatra ne at’ shpat,

Deri,ne rreze-Shkelzen,

Me sy,te doket ngat !



Krejt,e epra,nder shtepija,

Mbi Berbat,ne mes ahishte,

Turistike…,edhe e “dyshimte”,

Ajo kulle,do te doket ndryshe !



Ate fllad-bjeshke,plot oksigjen,

Mesuesi,u detyrua ta braktise!

(…! Une,them se…: ! ),
Ne thember te malit - Shkelzen,

Rishtas,jeta,perseri do te nise!

14. ME DY FJALE

-Poemth’,ne gjashte rrjeshta…-



* * *

Nje jete, me sakrifica,

Ne vend te vet,

I harruar !



Eshte “Mesues i Popullit”,

Packa,se,

I padekretuar !!

15….NESER !



…!,

Jo edhe shume larg,

Edhe ne Shkelzen,

Do shkoje asfalti,

Do hyje Interneti.



Them se,

Do ta arrijme diten,

Kur te kete edhe teleferik,

Ne at’ kamp pushimi- Acik !!



Do te kete biznese,

Ashtu si dhe ne fusha,

Bylmet bjeshke e geshtenja,

Kosha me molla kuqulushka ! *



…!

Per keto,e te tjera,

Mundesia dhe koha po vjen.

Punoi per to edhe Mesues-Sokoli,

Ne ahishten e shpesht,nen Shkelzen!

./.

*Kuqulushka=molle karakteristike e rretheve te Gashit,Tropoje.

./.

Nju Xhersi, USA, Mars 2011